Je bent zwanger en hebt een hoge bloeddruk. Dat kan twee verschillende redenen hebben: je had al voor je zwangerschap een hoge bloeddruk of je ontwikkelt tijdens je zwangerschap een hoge bloeddruk. Bij 1 op de 10 vrouwen ontwikkelt zich vooral tijdens haar eerste zwangerschap een hoge bloeddruk. Bij vrouwen die al eens eerder zwanger zijn geweest ligt dat percentage dus lager.
De bloeddruk heeft een boven- en onderdruk. Over het algemeen wordt er vanuit gegaan dat wanneer de bovendruk niet hoger dan 140 mmHg komt en de onderdruk niet boven de 90 mmHg, er nog geen verhoogde kans op problemen is voor jou als zwangere en je ongeboren kind. Het kan echter voorkomen dat jouw bloeddruk voor je zwangerschap lager dan gemiddeld is. Daarom is het verstandig om voor of vroeg in je zwangerschap al eens je bloeddruk te laten meten. Zo weet je wat jouw beginwaarden zijn en wanneer je bloeddruk eventueel stijgt.
We spreken van een hoge bloeddruk in de zwangerschap wanneer er bij herhaling een bloeddruk van boven de 140 mmHg en/of een onderdruk van 90-95 mmHg bij je gemeten wordt, of bij een stijging van 20 mmHg bij een lager dan gemiddelde bloeddruk.
Je behandelend verloskundige of arts zal in dat geval extra controles en onderzoeken met je bespreken. Wanneer je een licht verhoogde bloeddruk hebt, voel je je vaak helemaal niet ziek en heb je nog geen klachten.
Klachten
Heb je een ernstiger vorm van hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap, dan kun je wel klachten hebben. Hierbij kun je denken aan:
- hoofdpijn
- wazig zien, lichtflitsen of sterretjes zien
- pijn of een knellend gevoel boven in de buik ( alsof een riem te strak is aangetrokken)
- misselijkheid en braken
- vocht vasthouden. Hierdoor kunnen zwellingen ontstaan in de onderbenen, handen en gezicht. Maar: zwellingen van de handen en voeten komen ook vaak voor bij vrouwen die geen hoge bloeddruk hebben.
Het hoeft niet zo te zijn dat je álle klachten moet hebben om aan PE/HELLP te denken, een combinatie van de klachten kan.
Verschillende soorten hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap
Pre-existente hypertensie
Wanneer je voor je zwangerschap al een hoge bloeddruk had en tijdens je zwangerschap geen eiwitten in je urine hebt, spreken we van een pre-existente hypertensie.
Zwangerschapshypertensie
Wanneer je voor je zwangerschap een normale bloeddruk had en tijdens je zwangerschap een hoge bloeddruk zonder eiwitverlies in de urine, spreken we van zwangerschapshypertensie. Ongeveer 20.000 van de circa 150.000 zwangere vrouwen per jaar krijgen hiermee te maken.
Pre-eclampsie
Wanneer je tijdens je zwangerschap een hoge bloeddruk ontwikkelt en er ook eiwit in je urine is, spreken we van zwangerschapsvergiftiging of pre-eclampsie. Een milde vorm van pre-eclampsie komt voor bij zo’n 50 op de 1000 zwangere vrouwen. Een ernstige vorm van pre-eclampsie en/of HELLP-syndroom komt voor bij ongeveer 5 op 1000 vrouwen.
Eclampsie
Wanneer je trekkingen/insulten krijgt (meestal in combinatie met preeclampsie of HELLP-syndroom) heb je eclampsie. Hiermee wordt dus geen epilepsie bedoeld. Dit komt bij 1 op de 4000 vrouwen voor.
HELLP-syndroom
De letters HELLP zijn de beginletters van de Engelse verklaring van het ziektebeeld.
Ze staan voor:
- bloedafbraak
- leverfunctiestoornissen
- afbraak van bloedplaatjes
HELLP-syndroom kan in combinatie met (pre-)eclampsie zijn, maar zich ook los daarvan ontwikkelen. Met name bij een HELLP-syndroom kun je eerst nog een normale bloeddruk hebben maar toch al ziek zijn. Bij 5 op de duizend vrouwen ontwikkelt zich tijdens haar zwangerschap een HELLP-syndroom.
Hoe weet je of jij kans hebt op het ontwikkelen van en hoge bloeddruk?
Vaak is het helemaal niet duidelijk waarom de ene vrouw wel een hoge bloeddruk tijdens haar zwangerschap krijgt en de andere niet. Maar er zijn wel een aantal factoren die de kans hierop verhogen. Dan kun je denken aan:
- suikerziektehart- en vaatziekten
- nierziekten
- sommige auto-immuunziekten
- hoge bloeddruk vóór de zwangerschap
- meerlingenzwangerschap
- overgewicht
- leeftijd boven de veertig jaar
- wanneer je moeder of zus tijdens hun zwangerschap een ernstige vorm van hoge bloeddruk hadden, is jouw kans om een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap te ontwikkelen 5x groter dan gemiddeld.
Is een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap gevaarlijk?
Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap kan voor problemen zorgen voor zowel jou als zwangere, maar ook voor je ongeboren kind. Wanneer je laat in je zwangerschap een hoge bloeddruk ontwikkelt is de kans op ernstige problemen meestal veel kleiner dan wanneer dat vroeg in de zwangerschap gebeurt.
Was je voor je zwangerschap gezond en heb je nu een hoge bloeddruk en snap je niet waarom je nu die hoge bloeddruk hebt?
Weet dan dat dit niet aan je eetpatroon heeft gelegen of aan het feit dat je werkt. Je hoeft jezelf daar niets te verwijten. Maar wanneer je eenmaal een hoge bloeddruk hebt tijdens je zwangerschap wordt je wel vaak rust voorgeschreven. Dan kun je denken aan minder of voorlopig stoppen met werken en het aannemen van wat hulp bij je huishoudelijke taken.